Tư duy số đông là xu hướng mà tâm lí con người bị ảnh hưởng bởi quan điểm, hành vi hoặc quyết định của đám đông
Những vấn đề chung về Tư duy đám đông
Giải thích
Tư duy số đông là xu hướng mà tâm lí con người bị ảnh hưởng bởi quan điểm, hành vi hoặc quyết định của đám đông, thay vì tự suy nghĩ, đánh giá độc lập. Nói cách khác, cá nhân dễ nhìn theo, làm theo số đông mà bỏ qua lý trí hoặc ý kiến riêng.
Biểu hiện
- Con người thường làm theo những gì phần lớn mọi người đang làm, ví dụ mua sắm theo trào lưu, tham gia các thử thách trên mạng xã hội, mặc quần áo theo mốt phổ biến.
- Tin theo thông tin, tin đồn hoặc “sự thật” do đám đông truyền tai mà không kiểm chứng.
- Hành động, lựa chọn bị chi phối bởi mong muốn hoà nhập, được chấp nhận hoặc tránh bị phán xét từ số đông.
- Dễ bị kích động cảm xúc theo đám đông mà không suy nghĩ lý trí.
Tác hại
- Cá nhân mất khả năng tự đánh giá, chấp nhận thông tin sai lệch. Điều này kìm hãm sự sáng tạo và phát triển đột phá.
- Dẫn đến các quyết định cảm tính, vội vàng và thiếu căn cứ ở cấp độ cá nhân lẫn cộng đồng
- Dễ bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực hoặc phá hoại khi bị kích động trong đám đông
- Cá nhân bị hoà tan, không dám thể hiện sự khác biệt, dẫn đến sự đồng nhất nhàm chán trong xã hội.
Một số dẫn chứng tiêu biểu về Tư duy đám đông
Bong bóng Hoa Tulip (Hà Lan)
-
Biểu hiện: Trong thế kỷ 17 tại Hà Lan, giá của củ hoa tulip tăng vọt một cách phi lý. Nhiều người đổ xô mua tulip chỉ vì nhìn thấy người khác kiếm lời, mà không quan tâm đến giá trị thực của củ hoa. Họ tham gia thị trường theo hiệu ứng bầy đàn, bị chi phối bởi tâm lý “ai cũng mua, mình cũng phải mua” mà bỏ qua việc đánh giá rủi ro hoặc tính hợp lý của giá cả.
Bỏ phiếu bầu cử

- Biểu hiện: Trong quá trình bầu cử, một cá nhân có thể lựa chọn bỏ phiếu cho ứng viên chỉ vì thấy nhiều người ủng hộ hoặc được truyền thông nhắc đến nhiều, thay vì nghiên cứu kỹ cương lĩnh, chương trình hành động và năng lực của ứng viên. Họ tuân theo nhận thức đám đông, tin rằng số đông chắc chắn đúng hoặc hành động theo số đông là cách an toàn và dễ dàng nhất, bỏ qua việc đánh giá độc lập.
- Kết quả: Hậu quả là những quyết định bầu cử không dựa trên thông tin chính xác hoặc lý trí, dẫn đến việc ứng viên không thực sự phù hợp với nhu cầu, mong muốn của xã hội được bầu lên.
Nữ ca sĩ Sulli

- Biểu hiện: Sulli là cựu thành viên nhóm nhạc f(x) của Hàn Quốc, trở thành mục tiêu của làn sóng chỉ trích và công kích kéo dài trên mạng xã hội. Cô bị ném đá vì những hành vi được xem là khác biệt so với chuẩn mực khắt khe của ngành giải trí Hàn Quốc: phát ngôn tự do, công khai hẹn hò, phong cách ăn mặc cá nhân. Ngoài ra, hàng nghìn tài khoản đồng loạt bình luận xúc phạm ngoại hình, lăng mạ và nhân cách cô dưới danh nghĩa “thanh lọc showbiz”. Một bộ phận công chúng thậm chí kêu gọi tẩy chay các nhãn hàng ký hợp đồng với cô, tạo nên một “bão dư luận” khổng lồ.
- Kết quả: Hậu quả là Sulli chịu tổn thương tâm lý nghiêm trọng. Dù cô nhiều lần bày tỏ mệt mỏi và đau khổ, cộng đồng mạng vẫn không lắng nghe mà tiếp tục chỉ trích. Cuối cùng, năm 2019, Sulli đã tự kết liễu cuộc đời ở tuổi 25.
Mẫu liên hệ bản thân về Tư duy đám đông
Mẫu 1
Trên Facebook lan truyền một tin tức tiêu cực về một người nổi tiếng, với hàng nghìn lượt chia sẻ và bình luận chỉ trích. Mình đã lướt nhanh qua và nhanh chóng chia sẻ lại vì thấy bạn bè và mọi người đều làm vậy, cảm thấy như mình đang tham gia vào một việc làm đúng đắn để bày tỏ thái độ. Sau đó, một tờ báo chính thống đăng tải thông tin đính chính, làm rõ rằng tin ban đầu là sai sự thật hoặc bị bóp méo. Mình thấy hối hận vì đã vô tình góp phần lan truyền tin giả và gây hại cho người khác chỉ vì hành động vô tư hùa theo đám đông.
Mẫu 2
Em từng tham gia một trend trên TikTok chỉ vì mọi người đều làm, nhưng sau đó nhận ra trend đó không thực sự an toàn. Từ đó, em học cách suy nghĩ kỹ trước khi tham gia bất kỳ hoạt động nào theo số đông.
Các bài khác cùng chuyên mục