Câu ca dao phê phán người dễ yêu, nhưng cũng dễ hận thù sau khi hết yêu. Khi yêu nhau đắm đuối, họ sẵn sàng làm tất cả cho người yêu. Lúc đã hết yêu, họ sinh ra sự ghen ghét nhau, kể hết mọi tật xấu của nhau với người khác. Qua đó, tác giả dân gian nhắc nhở mỗi chúng ta cần biết nhường nhịn, không nên tính chuyện thiệt hơn trong tình yêu, hôn nhân.
Giải thích thêm
Xé: làm cho đứt ra, rời ra bằng cách dùng tay giật mạnh hoặc kéo về hai bên ngược nhau.
Lụa: tấm vải dệt bằng tơ, mỏng, mềm và mịn.
Nợ, nần: điều mang ơn, vật đang vay của người khác mà chưa trả được.
Câu ca dao đã mượn hình ảnh thuyền và bến để thể hiện tấm lòng thủy chung, nỗi nhớ da diết của cô gái với người yêu của mình. Bên cạnh sự nhớ nhung, cô gái còn thể hiện nỗi niềm lo lắng, băn khoăn, không biết chàng trai đi xa có nhớ tới mình không.
Câu ca dao ngợi ca tình yêu thủy chung, mặn nồng. Để có một tình yêu đẹp, cao cả, hai người cần phải cùng đồng lòng, cùng vượt qua những khó khăn; cho dù có nghèo khó, sang giàu, hai người vẫn hạnh phúc ở với nhau.
Câu ca dao thể hiện sự bối rối, tương tư của một chàng trai với cô gái mà anh thích. Chỉ qua mái tóc dài ngang lưng của cô gái trẻ, chàng trai đã say mê và thầm thích. Qua đó, tác giả dân gian ca ngợi những tình yêu chưa được bày tỏ nhưng trong sáng, đẹp đẽ.
Câu ca dao là lời yêu thầm kín của chàng trai với cô gái. Nhìn thấy đôi mắt lúng liếng, đầy tình tứ của cô gái, lòng chàng trai say mê, rạo rực tình yêu. Qua bài ca dao, tác giả dân gian còn ca ngợi vẻ đẹp thơ ngây, trong sáng của người con gái Việt Nam.
Bài ca dao thể hiện sự lỡ làng, xa cách trong tình yêu lứa đôi. Chỉ vì sự bắt ép của gia đình, hay vì hoàn cảnh xã hội mà chàng trai phải dứt áo, một đi không trở lại, phụ bạc tình cảm của cô gái. Cô gái cảm thấy chua xót, đau đớn vì tình yêu đẹp nhưng mãi mãi không thể đến được với nhau.