Bài 25: Tiếng đàn Ba-La-Lai-Ca trên Sông Đà trang 122 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Kết nối tri thức

Khởi động

Trả lời câu hỏi khởi động trang 122 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Trao đổi với bạn về ý nghĩa của âm nhạc đối với cuộc sống con người.

Phương pháp giải:

Em dựa vào hiểu bết của bản thân về ý nghĩa của âm nhạc đối với cuộc sống con người và chia sẻ với bạn.

Lời giải chi tiết:

- Âm nhạc giúp chúng ta thư giãn và giảm căng thẳng. Sau những giờ học mệt mỏi, nghe một bản nhạc yêu thích sẽ giúp mình thấy thoải mái và vui vẻ trở lại.

- Âm nhạc làm cho cuộc sống thêm màu sắc và sinh động hơn. Nhạc giúp tạo nên không khí vui tươi, phấn khởi trong các dịp đặc biệt.

- Âm nhạc còn là cách để gửi gắm tình cảm, kể những câu chuyện hay về quê hương, gia đình, bạn bè, giúp mình hiểu hơn về tình yêu thương và cảm thụ được cái đẹp.

Nội dung bài đọc

Bài đọc

TIẾNG ĐÀN BA-LA-LAI-CA TRÊN SÔNG ĐÀ

(Trích)

Từ ngữ

- Xe ben: xe tải, thùng xe có thể được điều khiển cho dốc hẳn xuống để đổ vật liệu.

- Sông Đà: phụ lưu lớn nhất của sông Hồng, chảy từ Lai Châu qua các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Hoà Bình, Phú Thọ. (Trên sông Đà, tại khu vực tỉnh Hoà Bình, các chuyên gia Liên Xô đã giúp Việt Nam xây dựng một công trình thuỷ điện lớn.)

- Ba-la-lai-ca: tên một loại đàn 3 dây của người Nga.

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 bài đọc trang 123 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tiếng đàn ba-la-lai-ca được miêu tả thế nào qua 8 dòng thơ đầu?

Phương pháp giải:

Em đọc 8 dòng thơ đầu tiên của bài thơ để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Tiếng đàn ba-la-lai-ca như ngọn gió bình yên thổi qua rừng bạch dương dìu dặt.

- Tiếng đàn ba-la-lai-ca như ngọn sóng vỗ trắng phau ghềnh đá, nghe náo nức những dòng sông nóng lòng tìm biển cả.

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 bài đọc trang 123 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Trên công trường thuỷ điện sông Đà, tác giả đã nghe tiếng đàn ba-la-lai-ca vang lên trong khung cảnh như thế nào?

Phương pháp giải:

Em đọc khổ thơ thứ ba của bài thơ để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Trên công trường thuỷ điện sông Đà, tác giả đã nghe tiếng đàn ba-la-lai-ca vang lên trong khung cảnh đêm trăng tĩnh mịch. Công trường thuỷ điện với rất nhiều xe ủi, xe ben, tháp khoan, cần trục... đã say ngủ sau một ngày làm việc, dòng sông Đà lấp loáng dưới trăng.

Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 bài đọc trang 123 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Miêu tả những điều em hình dung khi đọc 2 dòng thơ sau:

Chỉ còn tiếng đàn ngân nga

Với một dòng trăng lấp loáng sông Đà.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ hai câu thơ, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Bốn bề yên tĩnh, tất cả như lặng yên để lắng nghe tiếng đàn ba-la-lai-ca của cô gái Nga. Tiếng đàn vang lên, ngân nga, toả lan mênh mông cùng với dòng sông như một dòng trăng lấp lánh trong đêm. Âm thanh của tiếng đàn như quyện hoà với ánh sáng dòng trăng, tạo nên vẻ đẹp huyền ảo, thơ mộng.

Câu 4

Trả lời câu hỏi 4 bài đọc trang 123 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Nêu cảm nghĩ của em về hình ảnh cô gái Nga chơi đàn ba-la-lai-ca trên công trường thuỷ điện sông Đà.

* Học thuộc lòng đoạn thơ từ đầu đến lấp loáng sông Đà.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài thơ để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Dưới ánh trăng, bên dòng sông Đà, trên công trường đang say ngủ, cô gái Nga có mái tóc màu hạt dẻ đang đánh đàn ba-la-lai-ca một cách say sưa. Hình ảnh này khiến mỗi người dân chúng ta xúc động. Những chuyên gia ở những đất nước xa xôi đã xa gia đình, xa tổ quốc để đến Việt Nam, giúp chúng ta xây dựng nhà máy thuỷ điện. Tiếng đàn ba-la-lai-ca của cô gái Nga như giúp chúng ta cảm nhận được tình hữu nghị tốt đẹp và tương lai đang rộng mở.

Hình ảnh cô gái Nga chơi đàn ba-la-lai-ca trên công trường thuỷ điện sông Đà gợi cho em cảm nghĩ: cô gái cũng có những nỗi lòng của riêng mình, cô ngồi một mình và chơi đàn trên công trường thuỷ điện như muốn giãi bày tâm sự với màn đêm. Chỉ có màn đêm mới lắng nghe rõ tiếng đàn cô gảy. Cô gái hẳn có nhiều kỉ niệm với đàn, cảm thấy nhẹ lòng và bình yên khi đánh đàn ba-la-lai-ca lên.