Bài 4: Mùa vừng trang 98 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Chân trời sáng tạo

Khởi động

Trả lời câu hỏi khởi động trang 98 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Trao đổi với bạn: Câu tục ngữ sau giúp em hiểu điều gì?

Tháng Ba đom đóm bay ra

Hoa gạo rụng xuống thì tra hạt vừng.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ câu tục ngữ, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Câu tục ngữ giúp em hiểu người làm nghề nông phải nắm bắt quy luật của thời tiết, thời vụ để áp dụng.

Nội dung bài đọc

Bài đọc

Mùa vừng

Mùa thu dịu dàng dắt kí ức của tôi quay về với nỗi nhớ đồng quê – nhớ những cánh đồng nhuộm vàng màu vừng chín.

Khi đàn sẻ nâu tíu tít chở nắng về, ấy là lúc vừng đến mùa thu hoạch. Lúc này, trông ra chân trời bừng ánh ban mai, cả cánh đồng vừng như một tấm giấy kim tuyến lớn, tươi vàng, lấp lánh. Trên đồng, các bà, các mẹ đang cần mẫn gặt vừng. Màu áo bà ba nâu sờn, màu nón trắng nhấp nhô theo từng đợt sóng vừng gợn nhẹ như tạo điểm nhấn cho bức tranh ngày mùa ấn tượng.

Chiều về, dọc những con đường nhỏ như dải lụa đỏ quanh co vắt ngang cánh đồng, những chiếc xe bò chất đầy những bó vừng vàng tươi đang túc tắc về làng. Mùi dầu vừng mới gặt xong theo gió thoảng toả ra hăng hăng, nồng nã. Trên lưng trâu, những chú bé có chỏm tóc trái đào nở nụ cười rạng ngời trong nắng, bỏ lại đằng sau bầy chim non líu ríu gọi nhau về nhặt nhạnh những hạt vừng còn vương sót lại.

Một trưa xa nhà, chiêm ngưỡng bức kí hoạ về hình ảnh người mẹ lom khom gặt những khóm vừng trĩu bông mà đứa bạn thân vẽ tặng, chợt muốn được là chú bé năm nào, ngồi vắt vẻo trên lưng trâu đi giữa cánh đồng vừng chín vàng, rộn ràng tiếng sẻ du ca...

Theo Phan Đức Lộc

Nồng nã: (mùi) rất nồng, rất đậm.

Kí hoạ: một hình thức vẽ nhanh.

Du ca: đi khắp nơi để ca hát, biểu diễn phục vụ cộng đồng.

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 bài đọc trang 99 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Điều gì dắt kí ức của tác giả quay về với nỗi nhớ đồng quê?

Phương pháp giải:

Em đọc câu văn đầu tiên của bài đọc để tìm câu trả lời.

“Mùa thu dịu dàng dắt kí ức của tôi quay về với nỗi nhớ đồng quê – nhớ những cánh đồng nhuộm vàng màu vùng chín.”

Lời giải chi tiết:

Mùa thu dắt kí ức của tác giả quay về với nỗi nhớ đồng quê, vì tác giả có nhiều kỉ niệm với đồng quê vào khoảng thời gian khi mùa vừng chín.

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 bài đọc trang 99 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Bức tranh ngày mùa ở đoạn văn thứ hai được vẽ bằng những hình ảnh, màu sắc và âm thanh nào?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn thứ hai của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Bức tranh ngày mùa ở đoạn văn thứ hai được vẽ bằng những hình ảnh, màu sắc và âm thanh: đàn sẻ nâu tíu tít chở nắng về; chân trời bừng ánh ban mai; cánh đồng vừng tươi vàng, lấp lánh; các bà, các mẹ cần mẫn gặt vừng; màu nón trắng nhấp nhô theo từng đợt sóng vừng gọn nhẹ.

Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 bài đọc trang 99 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Hương vị và âm thanh được tả ở đoạn văn thứ ba giúp em cảm nhận được những gì về cuộc sống, con người ở quê hương tác giả?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn thứ ba của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Những hương vị và âm thanh được tả gợi khung cảnh nhộn nhịp của đồng quê vào mùa thu hoạch vừng thanh bình, yên vui nơi đây.

Câu 4

Trả lời câu hỏi 4 bài đọc trang 99 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Tác giả mong muốn điều gì khi chiêm ngưỡng bức kí hoạ mà người bạn vẽ tặng? Vì sao?

Phương pháp giải:

Em đọc đoạn văn cuối cùng của bài đọc, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Bức kí hoạ mà người bạn vẽ tặng gợi cho tác giả nhớ về tuổi thơ, ước muốn được trở lại tuổi thơ, được là chú bé năm nào ngồi vắt vẻo trên lưng trâu đi giữa cánh đồng vừng chín vàng, rộn ràng tiếng sẻ du ca... Vì đó là những ngày tháng êm đềm, đong đầy kỉ niệm ngọt ngào của tuổi thơ.

Câu 5

Trả lời câu hỏi 5 bài đọc trang 99 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Em ấn tượng những gì về mùa vừng được tả trong bài đọc?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài đọc, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Em ấn tượng về hình ảnh những chiếc xe bò chất đầy những bó vừng vàng tươi đang túc tắc về làng, vì hình ảnh này gợi lên một mùa vụ bội thu, sung túc.