Bài: Ôn tập giữa học kì 1 - Tiết 1 trang 77 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Chân trời sáng tạo

Phần 1 Bài đọc

Bắt thăm, đọc thành tiếng và trả lời câu hỏi:

Mùa cơm mới

Mặt trời chắc cũng ham chơi

Giữa trưa mới vội mang nồi nấu cơm

Mây vàng như những sợi rơm

Vừa châm lửa đã cháy thơm bập bùng.

Khói trời hun nắng như nung

Gió vung từng nắm xuống đồng sém cây

Mẹ em lượm cả bóng mây

Mang theo cái nắng đỏ gay về nhà.

Bên hiên ủ sẵn ấm trà

Nước tươi biêng biếc như là gương soi

Ghế mây em nhủ mẹ ngồi

Để em gọi gió bằng đôi tay mềm.

Mặt trời nheo mắt nhìn em

Ý chừng biết lỗi nên đền bóng râm

Bếp nhà cơm mới thơm lừng

Mời ông trời xuống vui chung tiếng cười.

Bảo Ngọc

- Nhủ: (nghĩa trong bài) nói lời mời một cách nhỏ nhẹ.

Phần 1 Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 77 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Đọc đoạn từ đầu đến "đôi tay mềm" và trả lời câu hỏi: Cách mặt trời nấu cơm có gì thú vị?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ đoạn từ đầu đến "đôi tay mềm" để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Cách mặt trời nấu cơm rất thú vị: nấu cơm vào giữa trưa, vầng mặt trời là nồi cơm, mây vàng là những sợi rơm đun bếp, lửa, khói là nắng.

Phần 1 Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 78 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Đọc đoạn từ đầu đến "đôi tay mềm" và thực hiện yêu cầu: Tìm những hình ảnh nói lên nỗi vất vả của mẹ.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ đoạn từ đầu đến "đôi tay mềm" để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Những hình ảnh nói lên nỗi vất vả của mẹ là: lượm cả bóng mây đầy nắng, mang theo cái nắng đỏ gay về nhà.

Phần 1 Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 trang 78 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Đọc đoạn từ “Khói trời" đến hết và trả lời câu hỏi: Bạn nhỏ trong bài thơ đã làm những việc gì cho mẹ? Những việc làm ấy nói lên điều gì?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ đoạn từ “Khói trời" đến hết để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Bạn nhỏ trong bài thơ đã ủ sẵn ấm trà cho mẹ, lấy ghế cho mẹ ngồi, quạt cho mẹ. Những việc làm ấy nói lên tấm lòng hiếu thảo, tình yêu, sự quan tâm của bạn nhỏ với mẹ.

Phần 1 Câu 4

Trả lời câu hỏi 4 trang 78 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Đọc đoạn từ “Khói trời" đến hết và trả lời câu hỏi: Khổ thơ cuối bài nói về điều gì?

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ đoạn từ “Khói trời" đến hết để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Khổ thơ cuối nói lên sự gắn bó giữa con người với thiên nhiên và khung cảnh sinh hoạt gia đình đầm ấm vào “mùa cơm mới”.

Phần 2

Trả lời câu 2 trang 78 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Tìm và nêu tác dụng của các hình ảnh so sánh, nhân hoá trong bài thơ “Mùa cơm mới”.

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài thơ “Mùa cơm mới” để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

- Hình ảnh so sánh: Mây vàng như những sợi rơm/ Khói trời hun nắng như nung/ Nước tươi biêng biếc như là gương soi.

- Hình ảnh nhân hóa:

+ Mặt trời ham chơi

+ Mặt trời vội mang nồi nấu cơm

+ Mây vàng châm lửa

+ Gió vung từng nắng xuống đồng xém cây

+ Mặt trời nheo mắt nhìn

+ Ý chừng biết lỗi nên đền bóng râm

- Tác dụng: Làm cho sự vật, hiện tượng trở nên gần gũi, sinh động hơn. Sự vật cũng có cảm xúc, hành động như con người.