Đọc hiểu Bài ca đêm vượt lộ (Anh Ngọc) | Luyện đề đọc hiểu Văn 10

Nhân vật trữ tình ‘ta” -  người lính phục kích giặc trong đêm

- Khổ 1 là cảnh, không gian, thời gian bộc lộ cảm xúc:

+ Bối cảnh nguy hiểm "đường còn bóng giặc".

+ Nhiệm vụ: đang chuẩn bị vượt qua đường trong đêm

- Cảm xúc: 

+ Bình tĩnh, kiên định ("Cứ yên lòng đêm nay ta sẽ qua").

+ Lạc quan, tin tưởng vào đồng đội và kế hoạch ("Đừng sốt ruột").

Cảm xúc của nhân vật trữ tình được bộc lộ trực tiếp qua từ ngữ giản dị.

- Khi chiều buông:

+ Hãy nghe chiều nhẹ xuống trong lòng ta.

Với xao xác bầy chim bay về tổ.

→ Nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, từ láy gợi tả bước đi của thời gian những chuyên biên của cảnh vật vang động vào tâm hồn người lính: chiều xuống hoàng hôn dần buông, những cánh chim về tổ ấm của mình.

+ Trong đáy mắt những người chờ vượt lộ.

Ngôi sao chiều đã mọc phía quê hương.

→ Hình ảnh ẩn dụ Ngôi sao chiêu đã mọc phía quê hương diễn tả nỗi nhớ nhà nhớ quê của người lính, chờ vượt lộ, lòng hướng về quê nhà.

- Khi đêm xuống:

+ Nhân hóa: "Đêm dịu dàng nếp trán tỏa bình yên" → Đêm như mang lại sự an ủi, xoa dịu lo âu.

+ So sánh: "Giọt nắng... hình nốt nhạc" → Thiên nhiên hòa vào tâm hồn nghệ thuật của người lính.

→ Tác dụng: Khắc họa tâm hồn lạc quan, tinh tế của người lính, dù trong hiểm nguy vẫn giữ vững niềm tin và tình yêu cuộc sống.

Bài thơ "Bài ca đêm vượt lộ" của Anh Ngọc khắc họa hành trình vượt qua hiểm nguy của người lính với tinh thần đồng đội, lòng dũng cảm và tình yêu quê hương sâu sắc. Chủ đề xuyên suốt là sự kiên cường trước nghịch cảnh, được thể hiện qua hình ảnh những người lính bình thản chờ đêm xuống để vượt qua con đường đầy bóng giặc. Qua tác phẩm, bức thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm ới người đọc là sức mạnh của tình đồng chí, sự bình tĩnh và niềm tin vào chiến thắng. Dù trong gian khổ, họ vẫn giữ vẻ đẹp tâm hồn lãng mạn, gắn bó với quê hương qua hình ảnh "ngôi sao chiều đã mọc phía quê hương", hay giọt nắng "lung linh hình nốt nhạc". Tình yêu đất nước chính là động lực để họ vượt qua mọi thử thách. Bài thơ khơi dậy trong em lòng xúc động và khâm phục sâu sắc trước tinh thần lạc quan, sự hy sinh thầm lặng của những người lính. Họ chiến đấu không chỉ bằng súng đạn mà còn bằng trái tim đầy nhiệt huyết và niềm tin vào ngày mai tươi sáng. Qua đó, em càng thêm tự hào về thế hệ cha anh đã ngã xuống vì độc lập dân tộc, đồng thời thôi thúc bản thân sống xứng đáng với sự hy sinh ấy, gìn giữ và yêu quý quê hương, đất nước mình hơn.