Đọc hiểu Nước lụt Hà Nam (Nguyễn Khuyến) | Luyện đề đọc hiểu Văn 10

Cách gieo vần trong bài thơ: Bài thơ gieo vần bằng “ôi”, “oi”; tiếng thứ 7 của các dòng (câu) 1,2,4,6,8 hiệp vần với nhau theo thứ tự: ôi-ôi-oi-ôi-ôi

Các từ láy trong văn bản: vo ve, len lỏi

- Biện pháp đối được thể hiện qua các cụm từ: tiếng sáo - chiếc thuyền, vo ve – len lỏi, chiều nước vọng – bóng trăng trôi

- Hiệu quả nghệ thuật:

+ Làm cho câu thơ trở nên sinh động, hấp dẫn, tăng tính tạo hình, biểu cảm, tạo sự cân đối, hài hòa

+ Làm nổi bật khung cảnh thê lương, thảm đạm của một vùng quê trong những ngày nước lụt đồng thời cho thấy sự kiên cường và những nỗ lực của con người mùa nước lũ. Qua đó gợi lên nỗi buồn đau, sự thương cảm của tác giả trước tình cảnh bi thảm của quê hương trong mùa nước lụt.

Nhận xét tâm trạng của nhân vật trữ tình trong văn bản

- Bài thơ thể hiện sự đồng cảm, thấu hiểu, chia sẻ và niềm xót thương chân thành trước cuộc sống khốn khổ của người dân trong cảnh nước lụt.

- Đồng thời cho thấy sự bất bình, chua xót trước cuộc sống cùng khổ khốn cực của người dân, lên án tố cáo sự bàng quan, thờ ơ vô cảm của lực lượng thống trị.

a.Tình cảnh lũ lụt qua cảm nhận của nhân vật trữ tình

- Cuộc sống cơ cực, vất vả, đói khổ, thiếu thốn của người dân nơi một vùng quê trong mùa nước lũ: không đủ lương thực để duy trì sự sống, áp lực nặng nề từ những thứ thuế vô nhân đạo, qua đó cho thấy cuộc sống cùng khổ, khốn cực của những người dân nghèo

- Khung cảnh thê lương thảm đạm, bi thương bao trùm khắp làng quê: giữa biển nước mênh mông vọng lên tiếng sáo sầu thảm trong ánh nắng héo hắt của buổi hoàng hôn, chiếc thuyền trôi lẫn với bóng trăng dập dềnh trên mặt nước.

- Sự kiên cường, sức sống mãnh liệt và nỗ lực của người dân vượt qua nghịch cảnh.

- Bài thơ thể hiện sự đồng cảm, thấu hiểu, chia sẻ và niềm xót thương chân thành trước cuộc sống khốn khổ của người dân trong cảnh nước lụt.

Đồng thời cho thấy sự bất bình, chua xót trước cuộc sống cùng khổ, khốn cực của người dân, lên án tố cáo sự bàng quan, thờ ơ vô cảm của lực lượng thống trị.

b. Nghệ thuật

- Ngôn ngữ thơ giản dị tinh tế, giàu hình ảnh, giàu sắc thái tu từ

- Thủ pháp đối, sử dụng nhiều từ láy gợi hình, biểu cảm.

- Giọng điệu thơ thiết tha, xiết bao thương cảm, xót xa. Nhịp ngắt linh hoạt.