Hai bàn tay bạc

Đọc truyện: Hai bàn tay bạc

Ngày xưa, có một ông nông dân chịu khó làm ăn căn cơ cẩn thận. Ông có một đám rẫy nhưng không lúc nào đất bị bỏ hoang cả. Hết trồng bắp, đến mùa ông lại trồng lúa, trồng khoai. Làm ăn quanh năm vất vả, đất không phụ công ông nên năm nào thóc cũng đầy bồ, bắp treo đầy bếp còn khoai thì đầy ắp gầm giường.

Làm xong mùa ông lại lên rừng chặt củi đốt than đem bán. Mỗi lần bán than, ông giấu vài hào cất riêng một nơi. Đến lúc tuổi già sức yếu ông đã để dành được một hũ bạc. Tuy nhà làm ăn no đủ nhưng lúc nào ông cũng buồn phiền vì đứa con trai.

Đứa con này được mẹ cưng chiều hết mức thành ra hư hỏng lười biếng. Lúc bé cậu hết ra đồng ra bãi thả diều rồi lại vào làng đánh quay đánh đáo. Khi lớn lên, anh ta cũng chỉ có mặt ở nhà vào lúc hai bữa cơm còn thời giờ anh ta theo đám thanh niên trong làng tụ tập chơi bời, uống rượu. Ông già nhắc con rất nhiều lần, bảo con điều hay lẽ phải anh ta chỉ vâng dạ lấy lệ rồi vẫn chứng nào tật nấy.

Đến khi lâm bệnh, ông già gọi vợ và bảo:

- Sức tôi cũng chẳng sống được bao lâu nữa. Bà cũng chẳng thể sống để ở đời với con. Trước khi nhắm mắt xuôi tay tôi muốn trông thấy nó kiếm nổi bát cơm. Xưa nay tôi giấu bà để dành được một hũ bạc. Tôi muốn cho con. Nhưng cho nó bây giờ tức là hại nó. Bà hãy bảo nó đi làm bao giờ kiếm được ít bạc vụn về đây thì tôi cho nó hũ bạc đó.

Nghe chồng nói, người vợ ngậm ngùi, nhưng bảo con trai đi làm thì bà không muốn. Thương con sợ con lao động vất vả nên từ xưa đến nay anh ta có phải làm gì đâu nay làm sao cầm được cày được cuốc. Nghĩ đoạn, bà dồn số tiền chắt bóp được, gọi đứa con vào “bảo nhỏ" và đưa cho con số tiền đó.

Anh kia mang số tiền mẹ cho đi chơi lang thang cho đến khi trong túi chỉ còn vài hào lẻ anh mới trở về đưa cho cha. Hôm đó ông lão đang ngồi cạnh bờ ao đan rổ rá, vợ ông cũng ngồi đấy vót nan. Nghe đứa con trai nói và đưa tiền, ông lão chìa tay cầm mấy hào bạc vứt thẳng xuống ao. Vợ ông tiếc tiền tái mặt, còn anh con trai thì tỉnh bơ nhìn đi chỗ khác.

- Tiền này không phải tiền nó tự làm ra.

Ông lão chỉ nói vậy rồi bỏ vào nhà nằm. Bấy giờ bà mẹ lại to nhỏ với con:

- Cha con sống lâu, khôn nhiều, không thể lừa được. Bây giờ mẹ cho con đồng tiền cuối cùng của mẹ, con kiếm nơi mà làm ăn. Bao giờ kiếm được tiền con hãy trở về. Cha con nói phải... Cha mẹ đâu có sống đời để nuôi con mãi được.

Người con trai nhận lấy tiền của mẹ cho, nhưng lần này tiền ít lắm vì có bao nhiêu bà đã cho anh lần trước hết cả rồi. Anh ta cầm số tiền ít ỏi đó ra đi được mấy hôm đã hết sạch. Bây giờ mới gay đây: Bụng đói, anh đi xin ăn, nhưng thấy anh trai tráng khỏe mạnh không ai cho mà họ còn mắng nhiếc anh không tiếc lời. Uống nước mãi không chịu được. Anh cuống lên chạy ra đồng định bụng xin cơm của kẻ chăn trâu nhưng nắng to bọn trẻ đã đi tìm bóng râm tránh nắng. Chợt nhìn thấy giữa đồng có hai người đang tát nước, anh chàng lần đến. Trông thấy rá cơm hẩm với mấy quả cà thâm của hai người để trên bờ, anh ngửa tay xin mong họ từ tâm bố thí nhưng hai người tát nước đáp:

- Rá cơm ấy là công tát cạn cái đầm này, nếu anh muốn ăn cơm thì vào đây cùng tát nước với chúng tôi.

Đói quá, anh chàng lêu lổng phải chịu tát nước để kiếm lưng cơm. Lúc đầu anh ngã xiêu ngã vẹo nhưng sau cũng tát được lưng gầu nước. Đến lúc ăn cơm anh ta ngồi khóc nhìn hai bàn tay phồng rộp rớm máu. Anh đã biết muốn được bát cơm ăn phải tốn bao nhiêu sức lực, phải đổ biết bao nhiêu mồ hôi và nhiều khi phải đổi cả bằng máu nữa. Xong việc tát nước anh vào làng xin làm thuê. Thấy anh khỏe mạnh người ta thuê anh chẻ củi, gánh nước. Gặp gì anh làm nấy, rồi những nhà giàu thuê anh, xay thóc giã gạo. Công việc nặng nhọc mà tiền công chẳng đáng là bao: Cứ xay một thùng thóc, giã trắng ba cối gạo chủ mới trả công cho anh hai bát gạo. Công làm thì nhiều mà gạo thì ít quá, anh chẳng dám ăn nhiều, mỗi ngày chỉ nấu một bát gạo chia làm hai bữa. Công việc xay giã đã vãn, anh quay sang làm ruộng cày cuốc mong kiếm chút tiền đem về cho cha.

Sau ba tháng lao động cực nhọc anh đã có một ít tiền, lòng vui như mở hội anh vội vàng trở về gặp cha.

Bấy giờ đã sang mùa đông, ông già ngày càng yếu mệt. Hôm ấy ông đang ngồi sưởi bên bếp lửa thì anh con trai về đưa tiền. Tiện tay ông ném luôn mấy hào bạc vào bếp lửa đang cháy. Anh con trai giật thót, không kể là bỏng anh cho tay vào bếp cào than lấy mấy hào bạc ra. Ông già sung sướng đến chảy nước mắt, ông nắm tay con và bảo:

- Con ơi! Cha mãn nguyện lắm rồi. Bây giờ cha đã tin con trưởng thành. Tiền đó mới đích thực là tay con làm ra. Khi nào làm lụng vất vả mệt nhọc người ta mới biết quý trọng đồng tiền.

Ông đưa hũ bạc cho con dặn dò:

- Nếu con không chịu làm lụng dù cha có cho con hàng ngàn hũ bạc thế này cũng thiếu. Nay con đã biết kiếm ra bạc thì bạc của con mãi mãi có thừa. Hũ bạc đầy không bao giờ vơi chính là hai bàn tay con đó.

Đố vui qua truyện Hai bàn tay bạc